May 24, 2011

Hình thành khái niệm về loài (species) (1)

Francesco Redi (1626-1697) là người đã khám phá ra cách thức loài rắn tạo ra nọc độc và là người quan tâm đến những loài vật “hạ đẳng”, bao gồm những côn trùng. Sau khi kính hiển vi của Leeuwenhoek cho thấy những động vật nhỏ xíu có những cấu trúc phức tạp ra sao, các nhà thiên nhiên học như Swammerdam đã cảm thấy dễ dàng hơn để kết luận rằng những con vật nhỏ xíu này không sinh sản tự phát, nhưng chúng có những cơ quan sinh sản. Và Redi đã mô tả những bộ phận của côn trùng tạo ra trứng của chúng. Năm 1688, Redi đã lấy một tấm vải phủ lên một miếng thịt thối hay đặt miếng thịt này vào trong một bình kín, nhờ đó ông chứng minh được rằng nếu ruồi không chạm tới miếng thịt để đẻ trứng thì sẽ không có giòi bọ sinh ra. Nhưng trong vài trường hợp khác, ông vẫn còn nghi ngờ có hiện tượng ngẫu sinh  (tự sinh) và vấn đề này còn là đề tài tranh cãi trong suốt 2 thế kỷ nữa.
_____
* Beliefs & Questions:
Redi’s experiment proved that life (maggots)
from non life (meat) was superstition.  (1688)
-Spontaneous (tự sinh; tự phát) beliefs
-Could life be born from a non living thing?
(en.wikipedia.org) Francesco Redi is most well-known for his series of experiments, published in 1668 as Esperienze Intorno alla Generazione degl'Insetti (Experiments on the Generation of Insects), which is regarded as one of the first steps in refuting "spontaneous generation" - a theory also known as Aristotelian abiogenesis. At the time, prevailing wisdom was that maggots formed naturally from rotting meat.
In one experiment, Redi took 6 jars, which he divided in two groups of three: in the first jar of each group, he put an unknown object; in the second, a dead fish; in the last, a raw chunk of veal. Redi took the first group of three, and covered the tops with fine gauze so that only air could get into it. He left the other group of jars open. After several days, he saw maggots appear on the objects in the open jars, on which flies had been able to land, but not in the gauze-covered jars.
He continued his experiments by capturing the maggots and waiting for them to metamorphose, which they did, becoming flies. Also, when dead flies or maggots were put in sealed jars with dead animals or veal, no maggots appeared, but when the same thing was done with living flies, maggots did.

Ý tưởng về “loài” sẽ được định nghĩa, khai triển và ứng dụng một cách lợi ích bởi các nhà sinh vật học khá lâu trước khi khái niệm về ngẫu sinh có được kết luận và vấn đề này đã không thể giải quyết vì những khía cạnh thần học của nó. Các nhà khoa học cực đoan thấy rằng ý tưởng ngẫu sinh hữu ích cho giải thích của họ về nguồn gốc sự sống, làm cho vai trò của Thiên chúa trong việc tạo dựng trở thành dư thừa. Nhưng Louis Pasteur (1822-1895), một tín hữu Công giáo trung thành và một nhà thực nghiệm lỗi lạc, đã thấy vấn đề một cách khác. Theo ông, cần phải có một khái niệm trật tự về loài để hiểu được hoạt động sáng tạo của Thiên Chúa lúc khởi đầu. Sau những cuộc tranh luận gay gắt, các thí nghiệm của ông về sự lên men đã chứng tỏ sự tồn tại của những sinh vật trong không khí và chứng tỏ rằng sức nóng và sự khử bỏ các hạt bụi trong không khí sẽ ngăn ngừa được sự xuất hiện của những sinh vật này. Việc áp dụng thành công ý tưởng của ông trong việc tiệt trùng sữa và trong việc cải thiện qui trình chế tạo rượu bia đã giúp thắt chặt những lập luận chống lại sự ngẫu nhiên.

No comments:

Post a Comment